Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại: Vang mãi điệu hò khoan Lệ Thủy

Đăng lúc: Thứ bảy - 16/12/2017 08:12 - Người đăng bài viết: Nguyễn Văn Hiếu

Lệ Thủy – dải đất hẹp phía Nam tỉnh Quảng Bình, nơi ôm trọn dòng Kiến Giang thân thương, trìu mến với những tinh hoa của ruộng đồng, làng quê bốn mùa yên ả. Theo chứng tích lịch sử gần nghìn năm để lại, trước đây vùng đất Lệ Thủy và Quảng Bình thuộc nước Chiêm Thành. Đến năm 1069 khi Lý Thái Tổ chinh phạt vua Chiêm dành được một số vùng đất, trong số đó vùng đất Lệ Thủy cũng thuộc về với Đại Việt. Và Hò Khoan Lệ Thủy ra đời có thể nói là dựa trên đặc trưng của vùng đất mang đậm nét văn hóa đa sắc màu.

Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Sinh ra trong đời sống của người dân lao động, suốt chiều dài lịch sử, làn điệu Hò Khoan Lệ Thủy đã được hình thành và mang một phong cách riêng của miền đất Bình – Trị – Thiên. Khác với nhiều nơi, dân ca là thú tiêu khiển, thậm chí chỉ phục vụ cho một giai tầng cao của xã hội ở chốn cung đình, cửa quan thì ở Lệ Thủy, hò khoan là của mọi người lao động, gắn liền với lao động, ai cũng có thể tham gia, càng đông càng rạo rực. Từ bao đời nay, hầu hết những câu hò đã được nâng niu giữ gìn sau lũy tre xanh. Nó quyện trong khói lam chiều của mái tranh quê, cây đa, bến nước mỗi thôn cùng, xóm nhỏ. Cứ nghe về nó, người Quảng Bình như cảm nhận được tâm hồn, tư tưởng, khát vọng của cha ông và cũng là khát vọng của chính mình.

Hò khoan Lệ Thủy tỏa sáng bởi lời hay ý đẹp, ngôn ngữ tinh tế, ý nhị, giàu hình tượng và cảm xúc. Với âm điệu phong phú, trữ tình, các bài Hò khoan sử dụng lối hát mộc mạc, dung dị, lối đối đáp tưởng chừng thô sơ nhưng chứa nhiều hàm ẩn, ý nghĩa và cũng rất nghệ thuật trong cả lời và nhạc. Nói về nghệ thuật, ca từ của hò khoan Lệ Thủy sử dụng rất nhiều các biện pháp tu từ làm cho ngôn ngữ phong phú, cuốn hút người nghe. Nghe hò một câu cũng hay, nghe hò thâu đêm suốt sáng cũng không chán. Nốt kết của hò con mở ra nốt đầu cho hò cái, nốt kết của hò cái lại mở đầu cho hò con, nó là sự chuyển tiếp thành một dây, như dãy số tuần hoàn trên trục số, không bao giờ dứt.
Cũng như các thể loại văn nghệ dân gian khác, hò khoan phản ánh mọi mặt trong đời sống của người Lệ Thủy từ lâu đời. Thời chống Mỹ hò khoan rộn rã cả vùng quê “Hai Huyện”, nội dung lao động sản xuất và đấu tranh thống nhất nước nhà đã biến thành tình cảm, thành hành động. Hò khoan nhắc nhở con người sống giữ trọn chữ hiếu, chữ trung. Tha thiết, ngọt ngào là tình yêu trai gái. Sâu nặng, mặn nồng là tình nghĩa vợ chồng. Rõ ràng hò khoan là vũ khí vạn năng, phong phú đa dạng gắn liền với cuộc sống của người dân Lệ Thủy từ xưa đến nay. Những núi cao, sông rộng, mênh mông cánh đồng, cây cầu, bến nước, hay mái nhà dưới đêm trăng nguyệt thẹn mang tâm sự của người phụ nữ Lệ Thủy e ấp nặng lòng bởi những tình cảm những tơ vương dang dở còn nhiều trắc ẩn.

Trên nhiều góc độ, có thể khẳng định rằng, hò khoan Lệ Thủy đã trở thành di sản văn hóa không riêng gì của Quảng Bình. Nhận thức được việc cần phải gìn giữ và bảo tồn văn hóa di sản quê hương, việc truyền dạy Hò khoan Lệ Thủy cho các thế hệ kế cận đã được chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng. Ở Lệ Thủy, hò khoan được đưa vào nội dung chương trình học, trở thành bộ môn bắt buộc trong các nhà trường và được đông đảo các em học sinh cũng như phụ huynh nhiệt tình hưởng ứng. Không những vậy, mỗi tối hàng tuần, các lớp truyền dạy nghệ thuật hò khoan vẫn được các nghệ nhân tâm huyết đều đặn mở ra, là tín hiệu đáng mừng cho một di sản văn hóa từng có thời kỳ bị rơi vào quên lãng.
Cái gốc và cái chất văn hóa như mạch ngầm chảy trong huyết quản mỗi con người Lệ Thủy – Quảng Bình làm nên nét văn hóa độc đáo cho làn điệu Hò khoan vang mãi. Nhờ những con người vượt lên gian khó, vùng đất Lệ Thủy đã sản sinh ra và lưu giữ cho mình được một di sản văn hóa dân gian vô cùng quý giá. Mộc mạc mà thơm thảo, hò khoan kéo mọi người lại gần nhau trong những câu hò, điệu xố. Ai đã một lần nghe người Lệ Thủy hát hò khoan, hẳn đều chẳng thể nào quên được. Hò khoan Lệ Thủy là tinh hoa được chắt lọc từ những giọt mồ hôi của cha ông mặn chát bao đời. Lớn mạnh thêm lên cùng với quá trình chinh phục thiên nhiên và bảo vệ quê hương đất nước của con người, làn điệu Hò khoan Lệ Thủy đang ngày một khẳng định mạnh mẽ hơn vị thế của mình trong kho tàng di sản văn hóa dân gian Quảng Bình và cả nước

Tác giả bài viết: Sưu tầm

Những tin mới hơn

Liên hoan "Em hát dân ca - Hò khoan Lệ Thủy" năm 2017 (16/12/2017)
Công nhận "Hò khoan Lệ Thủy" là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia (16/12/2017)
THCS Sơn Thủy tổ chức ngoại khóa về Hò khoan Lệ Thủy (16/12/2017)
Hò hoan Lệ Thủy ngân vang trong lòng Hà Nội (16/12/2017)
“Hò khoan Lệ Thủy” di sản văn hóa của người lao động (16/12/2017)
Hò khoan Lệ Thủy - Đứa con tinh thần của người nông dân Quảng Bình (16/12/2017)

+ Xem phản hồi - Gửi phản hồi

Ý kiến bạn đọc

Thành viên

LIÊN KẾT WEBSITE

* Website ngành giáo dục

° Bộ GD&ĐT

° Cổng thông tin Sở GD&ĐT Quảng Bình

° Phòng GD&ĐT Lệ Thủy

° Hệ thống quản lý thông tin GVPT và CBQLCSGDPT (TEMIS)

° Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục

° Phần mềm Quản lý hồ sơ và đánh giá kết quả làm việc của CBCC
* Website cơ quan khác

° Quốc Hội

° Đảng Cộng Sản Việt Nam

° Bộ Tài chính

° Bộ Văn hóa

° Bộ Khoa học công nghệ

° Bộ Tài nguyên môi trường

° U BND huyện Lệ Thủy

VĂN BẢN - CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT MỚI

133/2025/NĐ-CP
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Nghị định 133/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 12-06-2025 quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Khoa học và Công nghệ.
151/2025/NĐ-CP
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Nghị định 151/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 12-06-2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.
142/2025/NĐ-CP
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Nghị định 142/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 12-06-2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
08/2025/TT-BTP
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Thông tư 08/2025/TT-BTP ban hành bởi BỘ TƯ PHÁP ngày 12-06-2025 quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp và phân cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp.
152/2025/NĐ-CP
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Nghị định 152/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 14-06-2025 quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực thi đua, khen thưởng; quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng.
09/2025/TT-BNNMT
Thứ hai - 30/06/2025 22:09
Thông tư 09/2025/TT-BNNMT ban hành bởi BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ MÔI TRƯỜNG ngày 19-06-2025 quy định phân quyền, phân cấp và phân định thẩm quyền trong lĩnh vực quản lý nhà nước về chăn nuôi và thú y.

THỜI SỰ

Vì sao chuyên gia chọn máy trạm Dell: Sức mạnh vượt trội cho mọi ý tưởng lớn
Chủ nhật - 29/06/2025 23:30
Trong thời đại mà năng suất và tốc độ xử lý thông tin quyết định sự thành công, máy tính cá nhân truyền thống đang dần bộc lộ giới hạn khi đối mặt với khối lượng công việc ngày một phức tạp. Từ dựng phim, thiết kế 3D đến lập trình trí tuệ nhân tạo, nhu cầu về một thiết bị mạnh mẽ, ổn định và chuyên biệt trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Và đó là lúc máy trạm – đặc biệt là dòng máy trạm Dell – khẳng định vị thế như một cánh tay phải đắc lực của giới chuyên môn.
Học sinh thời nay cần “tự học” nhiều hơn “được dạy”
Thứ sáu - 27/06/2025 08:30
Thế hệ học sinh ngày nay lớn lên trong thời đại công nghệ số. Chỉ với vài cú click chuột, các em có thể tìm kiếm hàng triệu kết quả, hàng nghìn câu trả lời cho mọi dạng toán. Cũng chính vì thế, khả năng tư duy độc lập, tự học và tự đặt câu hỏi đang trở thành thách thức lớn không chỉ đối với người dạy mà còn là chính các em.
Cho Thuê Xe 29 Chỗ Tại Hà Nội – Giải Pháp Di Chuyển Hiệu Quả Cho Doanh Nghiệp
Thứ năm - 26/06/2025 04:25
Trong bối cảnh doanh nghiệp ngày càng chú trọng tổ chức hội thảo, du lịch nội bộ hay đón tiếp chuyên gia, nhu cầu thuê xe di chuyển theo nhóm ngày càng tăng. Thay vì chia nhỏ đoàn hoặc thuê xe quá lớn, nhiều đơn vị lựa chọn xe 29 chỗ vì vừa tiết kiệm, vừa chuyên nghiệp và thuận tiện.
Toàn cảnh chương trình đầu tư định cư Mỹ EB-5 năm 2025
Thứ năm - 26/06/2025 04:09
Cuối tháng 2/2025, Chính phủ Hoa Kỳ bất ngờ công bố đề xuất một loại thị thực định cư mới mang tên Gold Card, được thiết kế riêng cho những cá nhân sở hữu tài sản ròng siêu lớn. Loại visa này dự kiến có mức đầu tư từ 5 triệu USD, không yêu cầu tạo việc làm và đi kèm thủ tục tinh giản. Điều này tạo nên sức hút đáng kể với tầng lớp siêu giàu toàn cầu muốn định cư tại Mỹ với ít ràng buộc pháp lý.
Bí quyết giúp thương hiệu VeNhaMoi chinh phục 1 triệu khách hàng
Thứ ba - 24/06/2025 02:57
Chuyển nhà thường đi kèm với những lo toan và vất vả: từ việc đóng gói tỉ mỉ từng vật dụng quý giá đến vận chuyển an toàn qua những cung đường đô thị đông đúc. Giữa bối cảnh đó, một câu hỏi lớn luôn hiện hữu trong tâm trí mỗi gia đình: Làm thế nào để quá trình chuyển dọn trở nên nhẹ nhàng và an tâm hơn? VeNhaMoi ra đời từ chính trăn trở ấy, không chỉ cung cấp dịch vụ vận chuyển thông thường mà còn là người bạn đồng hành đáng tin cậy, giúp hàng triệu gia đình Việt biến nỗi lo thành niềm vui an cư lạc nghiệp.
Công nghệ tẩy trắng răng hiện đại tại Nha Khoa Đăng Lưu
Thứ năm - 19/06/2025 04:14
Cái răng cái tóc vốn được xem là “góc con người”, chính vì thế một hàm răng trắng, đều và thẳng tắp là điều mà hầu hết ai trong chúng ta cũng đều mong muốn. Thế nhưng, do thói quen sinh hoạt và chăm sóc hàng ngày, răng của chúng ta thường có nguy cơ ố vàng, xỉn màu, trông kém thẩm mỹ. Đó cũng là lý do khiến dịch vụ tẩy trắng răng nhận được sự quan tâm của rất nhiều người khi nhắc đến làm đẹp răng miệng.