Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại: Vang mãi điệu hò khoan Lệ Thủy

Đăng lúc: Thứ bảy - 16/12/2017 08:12 - Người đăng bài viết: Nguyễn Văn Hiếu

Lệ Thủy – dải đất hẹp phía Nam tỉnh Quảng Bình, nơi ôm trọn dòng Kiến Giang thân thương, trìu mến với những tinh hoa của ruộng đồng, làng quê bốn mùa yên ả. Theo chứng tích lịch sử gần nghìn năm để lại, trước đây vùng đất Lệ Thủy và Quảng Bình thuộc nước Chiêm Thành. Đến năm 1069 khi Lý Thái Tổ chinh phạt vua Chiêm dành được một số vùng đất, trong số đó vùng đất Lệ Thủy cũng thuộc về với Đại Việt. Và Hò Khoan Lệ Thủy ra đời có thể nói là dựa trên đặc trưng của vùng đất mang đậm nét văn hóa đa sắc màu.

Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Sinh ra trong đời sống của người dân lao động, suốt chiều dài lịch sử, làn điệu Hò Khoan Lệ Thủy đã được hình thành và mang một phong cách riêng của miền đất Bình – Trị – Thiên. Khác với nhiều nơi, dân ca là thú tiêu khiển, thậm chí chỉ phục vụ cho một giai tầng cao của xã hội ở chốn cung đình, cửa quan thì ở Lệ Thủy, hò khoan là của mọi người lao động, gắn liền với lao động, ai cũng có thể tham gia, càng đông càng rạo rực. Từ bao đời nay, hầu hết những câu hò đã được nâng niu giữ gìn sau lũy tre xanh. Nó quyện trong khói lam chiều của mái tranh quê, cây đa, bến nước mỗi thôn cùng, xóm nhỏ. Cứ nghe về nó, người Quảng Bình như cảm nhận được tâm hồn, tư tưởng, khát vọng của cha ông và cũng là khát vọng của chính mình.

Hò khoan Lệ Thủy tỏa sáng bởi lời hay ý đẹp, ngôn ngữ tinh tế, ý nhị, giàu hình tượng và cảm xúc. Với âm điệu phong phú, trữ tình, các bài Hò khoan sử dụng lối hát mộc mạc, dung dị, lối đối đáp tưởng chừng thô sơ nhưng chứa nhiều hàm ẩn, ý nghĩa và cũng rất nghệ thuật trong cả lời và nhạc. Nói về nghệ thuật, ca từ của hò khoan Lệ Thủy sử dụng rất nhiều các biện pháp tu từ làm cho ngôn ngữ phong phú, cuốn hút người nghe. Nghe hò một câu cũng hay, nghe hò thâu đêm suốt sáng cũng không chán. Nốt kết của hò con mở ra nốt đầu cho hò cái, nốt kết của hò cái lại mở đầu cho hò con, nó là sự chuyển tiếp thành một dây, như dãy số tuần hoàn trên trục số, không bao giờ dứt.
Cũng như các thể loại văn nghệ dân gian khác, hò khoan phản ánh mọi mặt trong đời sống của người Lệ Thủy từ lâu đời. Thời chống Mỹ hò khoan rộn rã cả vùng quê “Hai Huyện”, nội dung lao động sản xuất và đấu tranh thống nhất nước nhà đã biến thành tình cảm, thành hành động. Hò khoan nhắc nhở con người sống giữ trọn chữ hiếu, chữ trung. Tha thiết, ngọt ngào là tình yêu trai gái. Sâu nặng, mặn nồng là tình nghĩa vợ chồng. Rõ ràng hò khoan là vũ khí vạn năng, phong phú đa dạng gắn liền với cuộc sống của người dân Lệ Thủy từ xưa đến nay. Những núi cao, sông rộng, mênh mông cánh đồng, cây cầu, bến nước, hay mái nhà dưới đêm trăng nguyệt thẹn mang tâm sự của người phụ nữ Lệ Thủy e ấp nặng lòng bởi những tình cảm những tơ vương dang dở còn nhiều trắc ẩn.

Trên nhiều góc độ, có thể khẳng định rằng, hò khoan Lệ Thủy đã trở thành di sản văn hóa không riêng gì của Quảng Bình. Nhận thức được việc cần phải gìn giữ và bảo tồn văn hóa di sản quê hương, việc truyền dạy Hò khoan Lệ Thủy cho các thế hệ kế cận đã được chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng. Ở Lệ Thủy, hò khoan được đưa vào nội dung chương trình học, trở thành bộ môn bắt buộc trong các nhà trường và được đông đảo các em học sinh cũng như phụ huynh nhiệt tình hưởng ứng. Không những vậy, mỗi tối hàng tuần, các lớp truyền dạy nghệ thuật hò khoan vẫn được các nghệ nhân tâm huyết đều đặn mở ra, là tín hiệu đáng mừng cho một di sản văn hóa từng có thời kỳ bị rơi vào quên lãng.
Cái gốc và cái chất văn hóa như mạch ngầm chảy trong huyết quản mỗi con người Lệ Thủy – Quảng Bình làm nên nét văn hóa độc đáo cho làn điệu Hò khoan vang mãi. Nhờ những con người vượt lên gian khó, vùng đất Lệ Thủy đã sản sinh ra và lưu giữ cho mình được một di sản văn hóa dân gian vô cùng quý giá. Mộc mạc mà thơm thảo, hò khoan kéo mọi người lại gần nhau trong những câu hò, điệu xố. Ai đã một lần nghe người Lệ Thủy hát hò khoan, hẳn đều chẳng thể nào quên được. Hò khoan Lệ Thủy là tinh hoa được chắt lọc từ những giọt mồ hôi của cha ông mặn chát bao đời. Lớn mạnh thêm lên cùng với quá trình chinh phục thiên nhiên và bảo vệ quê hương đất nước của con người, làn điệu Hò khoan Lệ Thủy đang ngày một khẳng định mạnh mẽ hơn vị thế của mình trong kho tàng di sản văn hóa dân gian Quảng Bình và cả nước

Tác giả bài viết: Sưu tầm

Những tin mới hơn

Liên hoan "Em hát dân ca - Hò khoan Lệ Thủy" năm 2017 (16/12/2017)
Công nhận "Hò khoan Lệ Thủy" là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia (16/12/2017)
THCS Sơn Thủy tổ chức ngoại khóa về Hò khoan Lệ Thủy (16/12/2017)
Hò hoan Lệ Thủy ngân vang trong lòng Hà Nội (16/12/2017)
“Hò khoan Lệ Thủy” di sản văn hóa của người lao động (16/12/2017)
Hò khoan Lệ Thủy - Đứa con tinh thần của người nông dân Quảng Bình (16/12/2017)

+ Xem phản hồi - Gửi phản hồi

Ý kiến bạn đọc

Thành viên

LIÊN KẾT WEBSITE

* Website ngành giáo dục

° Bộ GD&ĐT

° Cổng thông tin Sở GD&ĐT Quảng Bình

° Phòng GD&ĐT Lệ Thủy

° Hệ thống quản lý thông tin GVPT và CBQLCSGDPT (TEMIS)

° Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục

° Phần mềm Quản lý hồ sơ và đánh giá kết quả làm việc của CBCC
* Website cơ quan khác

° Quốc Hội

° Đảng Cộng Sản Việt Nam

° Bộ Tài chính

° Bộ Văn hóa

° Bộ Khoa học công nghệ

° Bộ Tài nguyên môi trường

° U BND huyện Lệ Thủy

VĂN BẢN - CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT MỚI

1430/NQ-UBTVQH15
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Nghị quyết 1430/NQ-UBTVQH15 ban hành bởi ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI ngày 18-02-2025 về số lượng Phó Chủ nhiệm, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Dân nguyện và Giám sát và Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động kiêm nhiệm của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội khóa XV.
91/2024/TT-BTC
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Thông tư 91/2024/TT-BTC ban hành bởi BỘ TÀI CHÍNH ngày 31-12-2024 quy định Chế độ báo cáo thống kê ngành Tài chính.
23/2025/NĐ-CP
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Nghị định 23/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 21-02-2025 quy định về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy.
170/2024/QH15
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Nghị quyết 170/2024/QH15 ban hành bởi QUỐC HỘI ngày 30-11-2024 cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa.
1432/NQ-UBTVQH15
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Nghị quyết 1432/NQ-UBTVQH15 ban hành bởi ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI ngày 18-02-2025 về số lượng Phó Chủ nhiệm, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động kiêm nhiệm của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội khóa XV.
157/QĐ-NHNN
Thứ năm - 27/03/2025 09:13
Quyết định 157/QĐ-NHNN ban hành bởi NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ngày 23-01-2025 công bố Danh mục văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, ngưng hiệu lực toàn bộ hoặc một phần thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2024.

THỜI SỰ

Mua đồng hồ chính hãng: Chọn đại lý uỷ quyền để an tâm hơn
Chủ nhật - 16/03/2025 22:38
Đồng Hồ Hải Triều, với hơn 30 năm kinh nghiệm, là một trong những đại lý ủy quyền uy tín hàng đầu tại Việt Nam, mang đến cho khách hàng sự an tâm tuyệt đối khi mua đồng hồ chính hãng.
Acthyderm - CO2: Công nghệ trị mụn chuẩn y khoa giúp da khỏe đẹp từ bên trong
Thứ năm - 13/03/2025 05:35
Acthyderm - CO2 là công nghệ trị mụn body độc quyền tại LG Clinic, ứng dụng CO2 tinh khiết, ánh sáng sinh học và collagen ngoại sinh để loại bỏ mụn tận gốc, kháng viêm và phục hồi da từ bên trong. Không xâm lấn, không để lại sẹo, Acthyderm - CO2 mang đến giải pháp trị mụn chuẩn y khoa, an toàn và hiệu quả lâu dài, giúp da sạch mụn, khỏe mạnh và mịn màng hơn sau mỗi liệu trình.
SURFACECITY - Chất lượng đỉnh cao, khẳng định vị thế số 1 với dòng sản phẩm Surface cao cấp
Thứ ba - 11/03/2025 00:51
Giữa thời kì công nghệ số hóa đang phát triển, SURFACECITY được biết đến là một địa chỉ uy tín hàng đầu, là điểm đến quen thuộc của giới công nghệ khi tìm kiếm các sản phẩm Laptop Surface và phụ kiện Microsoft chính hãng. Với hơn 10.000 khách hàng tin chọn mỗi năm, SURFACECITY đã khẳng định vị thế dẫn đầu, trở thành lựa chọn số một của người tiêu dùng. Vậy điều gì đã tạo nên sự khác biệt và sức hút đặc biệt của SURFACECITY?
Xét tuyển Cao đẳng Y Dược năm 2025 và chính sách Miễn giảm tới 70% học phí toàn khoá
Thứ hai - 10/03/2025 00:43
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn (Mã trường: CDD4903) thông báo xét tuyển Cao đẳng Y Dược và chính sách Miễn giảm tới 70% học phí toàn khoá học cho tất cả các học sinh trên toàn quốc đã tốt nghiệp kỳ thi THPT là đủ điều đăng ký xét tuyển vào học.
Dự báo thị trường lao động 2025: Nhà tuyển dụng ngày càng “kén chọn” ứng viên
Thứ năm - 06/03/2025 23:12
Liệu bằng cấp và kinh nghiệm có còn đủ để bạn cạnh tranh trên thị trường việc làm năm 2025? Câu trả lời dường như là "không" khi các chuyên gia nhân sự đồng loạt cảnh báo về xu hướng nhà tuyển dụng ngày càng khắt khe trong việc sàng lọc ứng viên. Sự cạnh tranh khốc liệt cùng với yêu cầu kỹ năng đa dạng đang định hình lại bức tranh tuyển dụng tại Việt Nam trong tương lai gần.
GALAXY HOLDINGS ĐƯỢC CẤP PHÉP CUNG CẤP DỊCH VỤ VIỄN THÔNG
Thứ tư - 05/03/2025 21:00
Giấy phép Cung cấp dịch vụ viễn thông được Cục Viễn thông - Bộ Thông tin và Truyền thông cấp cho Công ty TNHH Galaxy Digital Holdings (Galaxy Holdings) vào ngày 06/02/2025.