Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại: Vang mãi điệu hò khoan Lệ Thủy

Đăng lúc: Thứ bảy - 16/12/2017 08:12 - Người đăng bài viết: Nguyễn Văn Hiếu

Lệ Thủy – dải đất hẹp phía Nam tỉnh Quảng Bình, nơi ôm trọn dòng Kiến Giang thân thương, trìu mến với những tinh hoa của ruộng đồng, làng quê bốn mùa yên ả. Theo chứng tích lịch sử gần nghìn năm để lại, trước đây vùng đất Lệ Thủy và Quảng Bình thuộc nước Chiêm Thành. Đến năm 1069 khi Lý Thái Tổ chinh phạt vua Chiêm dành được một số vùng đất, trong số đó vùng đất Lệ Thủy cũng thuộc về với Đại Việt. Và Hò Khoan Lệ Thủy ra đời có thể nói là dựa trên đặc trưng của vùng đất mang đậm nét văn hóa đa sắc màu.

Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Sinh ra trong đời sống của người dân lao động, suốt chiều dài lịch sử, làn điệu Hò Khoan Lệ Thủy đã được hình thành và mang một phong cách riêng của miền đất Bình – Trị – Thiên. Khác với nhiều nơi, dân ca là thú tiêu khiển, thậm chí chỉ phục vụ cho một giai tầng cao của xã hội ở chốn cung đình, cửa quan thì ở Lệ Thủy, hò khoan là của mọi người lao động, gắn liền với lao động, ai cũng có thể tham gia, càng đông càng rạo rực. Từ bao đời nay, hầu hết những câu hò đã được nâng niu giữ gìn sau lũy tre xanh. Nó quyện trong khói lam chiều của mái tranh quê, cây đa, bến nước mỗi thôn cùng, xóm nhỏ. Cứ nghe về nó, người Quảng Bình như cảm nhận được tâm hồn, tư tưởng, khát vọng của cha ông và cũng là khát vọng của chính mình.

Hò khoan Lệ Thủy tỏa sáng bởi lời hay ý đẹp, ngôn ngữ tinh tế, ý nhị, giàu hình tượng và cảm xúc. Với âm điệu phong phú, trữ tình, các bài Hò khoan sử dụng lối hát mộc mạc, dung dị, lối đối đáp tưởng chừng thô sơ nhưng chứa nhiều hàm ẩn, ý nghĩa và cũng rất nghệ thuật trong cả lời và nhạc. Nói về nghệ thuật, ca từ của hò khoan Lệ Thủy sử dụng rất nhiều các biện pháp tu từ làm cho ngôn ngữ phong phú, cuốn hút người nghe. Nghe hò một câu cũng hay, nghe hò thâu đêm suốt sáng cũng không chán. Nốt kết của hò con mở ra nốt đầu cho hò cái, nốt kết của hò cái lại mở đầu cho hò con, nó là sự chuyển tiếp thành một dây, như dãy số tuần hoàn trên trục số, không bao giờ dứt.
Cũng như các thể loại văn nghệ dân gian khác, hò khoan phản ánh mọi mặt trong đời sống của người Lệ Thủy từ lâu đời. Thời chống Mỹ hò khoan rộn rã cả vùng quê “Hai Huyện”, nội dung lao động sản xuất và đấu tranh thống nhất nước nhà đã biến thành tình cảm, thành hành động. Hò khoan nhắc nhở con người sống giữ trọn chữ hiếu, chữ trung. Tha thiết, ngọt ngào là tình yêu trai gái. Sâu nặng, mặn nồng là tình nghĩa vợ chồng. Rõ ràng hò khoan là vũ khí vạn năng, phong phú đa dạng gắn liền với cuộc sống của người dân Lệ Thủy từ xưa đến nay. Những núi cao, sông rộng, mênh mông cánh đồng, cây cầu, bến nước, hay mái nhà dưới đêm trăng nguyệt thẹn mang tâm sự của người phụ nữ Lệ Thủy e ấp nặng lòng bởi những tình cảm những tơ vương dang dở còn nhiều trắc ẩn.

Trên nhiều góc độ, có thể khẳng định rằng, hò khoan Lệ Thủy đã trở thành di sản văn hóa không riêng gì của Quảng Bình. Nhận thức được việc cần phải gìn giữ và bảo tồn văn hóa di sản quê hương, việc truyền dạy Hò khoan Lệ Thủy cho các thế hệ kế cận đã được chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng. Ở Lệ Thủy, hò khoan được đưa vào nội dung chương trình học, trở thành bộ môn bắt buộc trong các nhà trường và được đông đảo các em học sinh cũng như phụ huynh nhiệt tình hưởng ứng. Không những vậy, mỗi tối hàng tuần, các lớp truyền dạy nghệ thuật hò khoan vẫn được các nghệ nhân tâm huyết đều đặn mở ra, là tín hiệu đáng mừng cho một di sản văn hóa từng có thời kỳ bị rơi vào quên lãng.
Cái gốc và cái chất văn hóa như mạch ngầm chảy trong huyết quản mỗi con người Lệ Thủy – Quảng Bình làm nên nét văn hóa độc đáo cho làn điệu Hò khoan vang mãi. Nhờ những con người vượt lên gian khó, vùng đất Lệ Thủy đã sản sinh ra và lưu giữ cho mình được một di sản văn hóa dân gian vô cùng quý giá. Mộc mạc mà thơm thảo, hò khoan kéo mọi người lại gần nhau trong những câu hò, điệu xố. Ai đã một lần nghe người Lệ Thủy hát hò khoan, hẳn đều chẳng thể nào quên được. Hò khoan Lệ Thủy là tinh hoa được chắt lọc từ những giọt mồ hôi của cha ông mặn chát bao đời. Lớn mạnh thêm lên cùng với quá trình chinh phục thiên nhiên và bảo vệ quê hương đất nước của con người, làn điệu Hò khoan Lệ Thủy đang ngày một khẳng định mạnh mẽ hơn vị thế của mình trong kho tàng di sản văn hóa dân gian Quảng Bình và cả nước

Tác giả bài viết: Sưu tầm

Những tin mới hơn

Liên hoan "Em hát dân ca - Hò khoan Lệ Thủy" năm 2017 (16/12/2017)
Công nhận "Hò khoan Lệ Thủy" là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia (16/12/2017)
THCS Sơn Thủy tổ chức ngoại khóa về Hò khoan Lệ Thủy (16/12/2017)
Hò hoan Lệ Thủy ngân vang trong lòng Hà Nội (16/12/2017)
“Hò khoan Lệ Thủy” di sản văn hóa của người lao động (16/12/2017)
Hò khoan Lệ Thủy - Đứa con tinh thần của người nông dân Quảng Bình (16/12/2017)

+ Xem phản hồi - Gửi phản hồi

Ý kiến bạn đọc

Thành viên

LIÊN KẾT WEBSITE

* Website ngành giáo dục

° Bộ GD&ĐT

° Cổng thông tin Sở GD&ĐT Quảng Bình

° Phòng GD&ĐT Lệ Thủy

° Hệ thống quản lý thông tin GVPT và CBQLCSGDPT (TEMIS)

° Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục

° Phần mềm Quản lý hồ sơ và đánh giá kết quả làm việc của CBCC
* Website cơ quan khác

° Quốc Hội

° Đảng Cộng Sản Việt Nam

° Bộ Tài chính

° Bộ Văn hóa

° Bộ Khoa học công nghệ

° Bộ Tài nguyên môi trường

° U BND huyện Lệ Thủy

VĂN BẢN - CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT MỚI

268/2025/NĐ-CP
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Nghị định 268/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 14-10-2025 quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo về đổi mới sáng tạo; khuyến khích hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp; công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; công nhận cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; hạ tầng, mạng lưới và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.
107/2025/UBTVQH15
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Nghị quyết 107/2025/UBTVQH15 ban hành bởi ỦY BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI ngày 16-10-2025 hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.
96/2025/TT-BTC
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Thông tư 96/2025/TT-BTC ban hành bởi BỘ TÀI CHÍNH ngày 24-10-2025 bãi bỏ Thông tư số 19/2003/TT-BTC ngày 20 tháng 3 năm 2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn điều chỉnh tăng, giảm vốn điều lệ và quản lý cổ phiếu quỹ trong công ty cổ phần.
2346/QĐ-TTg
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Quyết định 2346/QĐ-TTg ban hành bởi THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ ngày 23-10-2025 về việc sáp nhập Trường Cao đẳng Y tế Huế trực thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Huế vào Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế.
250/2025/NĐ-CP
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Nghị định 250/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 22-09-2025 quy định chi tiết việc thành lập và hoạt động của Hội đồng định giá tài sản; trình tự, thủ tục định giá tài sản trong tố tụng hình sự.
281/2025/NĐ-CP
Thứ năm - 13/11/2025 15:19
Nghị định 281/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 29-10-2025 quy định chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với cá nhân, tổ chức làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

THỜI SỰ

Chọn mua và lắp đặt màn hình Android ô tô
Thứ ba - 11/11/2025 04:21
Việc lựa chọn một màn hình ô tô Android 9 inch không chỉ đơn giản là xem giá hay cấu hình mà còn là quá trình đánh giá tổng thể giữa nhu cầu sử dụng, khả năng tương thích và độ an toàn của xe.
“Cứng cáp trăm phần” giúp người trẻ vững vàng, tự tin cống hiến mỗi ngày
Thứ ba - 11/11/2025 04:04
Sống có trách nhiệm và không ngừng nỗ lực là cách thế hệ trẻ hôm nay thể hiện sự tử tế và lan tỏa năng lượng tích cực. Những chương trình như “Chiến sĩ Quả cảm” đã phần nào tiếp thêm động lực, tự tin phát triển bản thân và tạo nên những giá trị ý nghĩa mỗi ngày.
Camera iPhone Air có gì mới? iPhone Air vs iPhone 17 256GB thường nên mua loại nào?
Thứ bảy - 08/11/2025 03:56
Camera iPhone Air có những nâng cấp gì mới? Giữa iPhone và iPhone 17 256GB thường, đâu là thiết bị người dùng nên lựa chọn? Hãy cùng tìm hiểu thêm về những điểm mới có trên camera của iPhone Air để biết được đây có phải chiếc điện thoại đáng sở hữu không nhé!
Cảnh Báo Hệ Lụy Về Chọn Nhầm Địa Chỉ Thẩm Mỹ Mắt Không An Toàn
Thứ sáu - 07/11/2025 21:00
Những năm gần đây, phẫu thuật thẩm mỹ đã trở thành xu hướng phổ biến trong xã hội hiện đại, không chỉ xuất hiện ở giới nghệ sĩ mà nhiều người ở mọi lứa tuổi, mọi ngành nghề cũng tham gia. Tuy nhiên có một thực trạng đáng báo động là nhiều người gặp phải các hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe lẫn thẩm mỹ do chọn nhầm địa chỉ kém uy tín, thiếu chuyên môn.
Điện Thoại Vui thu mua iPhone cũ – Trợ giá thêm 30%, tối đa 1 triệu đồng!
Thứ hai - 03/11/2025 21:49
Dịch vụ thu mua iPhone cũ ngày càng được quan tâm khi nhiều người muốn bán lại thiết bị cũ hoặc muốn đổi sang máy mới. Tại Điện Thoại Vui, khách hàng sẽ được định giá iPhone minh bạch, thu mua với giá cao và nhận nhiều ưu đãi khi nâng cấp thiết bị.
7 Thủ Đoạn Lừa Đảo Nhà Đất Của Môi Giới Bất Động Sản Tại TP.HCM
Thứ hai - 03/11/2025 01:52
Đinh Công Thường chia sẻ 7 thủ đoạn lừa đảo nhà đất của môi giới tại TP.HCM mà những người mua lần đầu cần đặc biệt chú ý.