Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại: Vang mãi điệu hò khoan Lệ Thủy

Đăng lúc: Thứ bảy - 16/12/2017 20:12 - Người đăng bài viết: Nguyễn Văn Hiếu

Lệ Thủy – dải đất hẹp phía Nam tỉnh Quảng Bình, nơi ôm trọn dòng Kiến Giang thân thương, trìu mến với những tinh hoa của ruộng đồng, làng quê bốn mùa yên ả. Theo chứng tích lịch sử gần nghìn năm để lại, trước đây vùng đất Lệ Thủy và Quảng Bình thuộc nước Chiêm Thành. Đến năm 1069 khi Lý Thái Tổ chinh phạt vua Chiêm dành được một số vùng đất, trong số đó vùng đất Lệ Thủy cũng thuộc về với Đại Việt. Và Hò Khoan Lệ Thủy ra đời có thể nói là dựa trên đặc trưng của vùng đất mang đậm nét văn hóa đa sắc màu.

Hò Khoan Lệ Thủy hành trình đến di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Sinh ra trong đời sống của người dân lao động, suốt chiều dài lịch sử, làn điệu Hò Khoan Lệ Thủy đã được hình thành và mang một phong cách riêng của miền đất Bình – Trị – Thiên. Khác với nhiều nơi, dân ca là thú tiêu khiển, thậm chí chỉ phục vụ cho một giai tầng cao của xã hội ở chốn cung đình, cửa quan thì ở Lệ Thủy, hò khoan là của mọi người lao động, gắn liền với lao động, ai cũng có thể tham gia, càng đông càng rạo rực. Từ bao đời nay, hầu hết những câu hò đã được nâng niu giữ gìn sau lũy tre xanh. Nó quyện trong khói lam chiều của mái tranh quê, cây đa, bến nước mỗi thôn cùng, xóm nhỏ. Cứ nghe về nó, người Quảng Bình như cảm nhận được tâm hồn, tư tưởng, khát vọng của cha ông và cũng là khát vọng của chính mình.

Hò khoan Lệ Thủy tỏa sáng bởi lời hay ý đẹp, ngôn ngữ tinh tế, ý nhị, giàu hình tượng và cảm xúc. Với âm điệu phong phú, trữ tình, các bài Hò khoan sử dụng lối hát mộc mạc, dung dị, lối đối đáp tưởng chừng thô sơ nhưng chứa nhiều hàm ẩn, ý nghĩa và cũng rất nghệ thuật trong cả lời và nhạc. Nói về nghệ thuật, ca từ của hò khoan Lệ Thủy sử dụng rất nhiều các biện pháp tu từ làm cho ngôn ngữ phong phú, cuốn hút người nghe. Nghe hò một câu cũng hay, nghe hò thâu đêm suốt sáng cũng không chán. Nốt kết của hò con mở ra nốt đầu cho hò cái, nốt kết của hò cái lại mở đầu cho hò con, nó là sự chuyển tiếp thành một dây, như dãy số tuần hoàn trên trục số, không bao giờ dứt.
Cũng như các thể loại văn nghệ dân gian khác, hò khoan phản ánh mọi mặt trong đời sống của người Lệ Thủy từ lâu đời. Thời chống Mỹ hò khoan rộn rã cả vùng quê “Hai Huyện”, nội dung lao động sản xuất và đấu tranh thống nhất nước nhà đã biến thành tình cảm, thành hành động. Hò khoan nhắc nhở con người sống giữ trọn chữ hiếu, chữ trung. Tha thiết, ngọt ngào là tình yêu trai gái. Sâu nặng, mặn nồng là tình nghĩa vợ chồng. Rõ ràng hò khoan là vũ khí vạn năng, phong phú đa dạng gắn liền với cuộc sống của người dân Lệ Thủy từ xưa đến nay. Những núi cao, sông rộng, mênh mông cánh đồng, cây cầu, bến nước, hay mái nhà dưới đêm trăng nguyệt thẹn mang tâm sự của người phụ nữ Lệ Thủy e ấp nặng lòng bởi những tình cảm những tơ vương dang dở còn nhiều trắc ẩn.

Trên nhiều góc độ, có thể khẳng định rằng, hò khoan Lệ Thủy đã trở thành di sản văn hóa không riêng gì của Quảng Bình. Nhận thức được việc cần phải gìn giữ và bảo tồn văn hóa di sản quê hương, việc truyền dạy Hò khoan Lệ Thủy cho các thế hệ kế cận đã được chính quyền địa phương đặc biệt chú trọng. Ở Lệ Thủy, hò khoan được đưa vào nội dung chương trình học, trở thành bộ môn bắt buộc trong các nhà trường và được đông đảo các em học sinh cũng như phụ huynh nhiệt tình hưởng ứng. Không những vậy, mỗi tối hàng tuần, các lớp truyền dạy nghệ thuật hò khoan vẫn được các nghệ nhân tâm huyết đều đặn mở ra, là tín hiệu đáng mừng cho một di sản văn hóa từng có thời kỳ bị rơi vào quên lãng.
Cái gốc và cái chất văn hóa như mạch ngầm chảy trong huyết quản mỗi con người Lệ Thủy – Quảng Bình làm nên nét văn hóa độc đáo cho làn điệu Hò khoan vang mãi. Nhờ những con người vượt lên gian khó, vùng đất Lệ Thủy đã sản sinh ra và lưu giữ cho mình được một di sản văn hóa dân gian vô cùng quý giá. Mộc mạc mà thơm thảo, hò khoan kéo mọi người lại gần nhau trong những câu hò, điệu xố. Ai đã một lần nghe người Lệ Thủy hát hò khoan, hẳn đều chẳng thể nào quên được. Hò khoan Lệ Thủy là tinh hoa được chắt lọc từ những giọt mồ hôi của cha ông mặn chát bao đời. Lớn mạnh thêm lên cùng với quá trình chinh phục thiên nhiên và bảo vệ quê hương đất nước của con người, làn điệu Hò khoan Lệ Thủy đang ngày một khẳng định mạnh mẽ hơn vị thế của mình trong kho tàng di sản văn hóa dân gian Quảng Bình và cả nước

Tác giả bài viết: Sưu tầm

Những tin mới hơn

Liên hoan "Em hát dân ca - Hò khoan Lệ Thủy" năm 2017 (16/12/2017)
Công nhận "Hò khoan Lệ Thủy" là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia (16/12/2017)
THCS Sơn Thủy tổ chức ngoại khóa về Hò khoan Lệ Thủy (16/12/2017)
Hò hoan Lệ Thủy ngân vang trong lòng Hà Nội (16/12/2017)
“Hò khoan Lệ Thủy” di sản văn hóa của người lao động (16/12/2017)
Hò khoan Lệ Thủy - Đứa con tinh thần của người nông dân Quảng Bình (16/12/2017)

+ Xem phản hồi - Gửi phản hồi

Ý kiến bạn đọc

Thành viên

LIÊN KẾT WEBSITE

* Website ngành giáo dục

° Bộ GD&ĐT

° Cổng thông tin Sở GD&ĐT Quảng Bình

° Phòng GD&ĐT Lệ Thủy

° Hệ thống quản lý thông tin GVPT và CBQLCSGDPT (TEMIS)

° Cơ sở dữ liệu ngành giáo dục

° Phần mềm Quản lý hồ sơ và đánh giá kết quả làm việc của CBCC
* Website cơ quan khác

° Quốc Hội

° Đảng Cộng Sản Việt Nam

° Bộ Tài chính

° Bộ Văn hóa

° Bộ Khoa học công nghệ

° Bộ Tài nguyên môi trường

° U BND huyện Lệ Thủy

VĂN BẢN - CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT MỚI

272/2025/NĐ-CP
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Nghị định 272/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 16-10-2025 về phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2030.
264/2025/NĐ-CP
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Nghị định 264/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 14-10-2025 quy định về Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương.
36/2025/QĐ-TTg
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Quyết định 36/2025/QĐ-TTg ban hành bởi THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ ngày 29-09-2025 ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam.
271/2025/NĐ-CP
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Nghị định 271/2025/NĐ-CP ban hành bởi CHÍNH PHỦ ngày 15-10-2025 quy định về thành lập, tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ trên địa bàn thành phố Hà Nội.
47/VBHN-BCT
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Văn bản hợp nhất 47/VBHN-BCT ban hành bởi VĂN BẢN HỢP NHẤT; BỘ CÔNG THƯƠNG ngày 13-10-2025 hợp nhất Thông tư quy định biểu mẫu thực hiện Nghị định số 07/2016/NĐ-CP ngày 25 tháng 01 năm 2016 của Chính phủ quy định chi Tiết Luật Thương mại về Văn phòng đại diện, Chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam
81/VBHN-BQP
Thứ bảy - 01/11/2025 07:48
Văn bản hợp nhất 81/VBHN-BQP ban hành bởi VĂN BẢN HỢP NHẤT; BỘ QUỐC PHÒNG ngày 09-10-2025 hợp nhất Thông tư quy định việc áp dụng các hình thức kỷ luật, trình tự, thủ tục, thời hiệu, thời hạn và thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với Dân quân tự vệ.

THỜI SỰ

Nội Thất Điểm Nhấn chuyên thiết kế thẩm mỹ viện đẹp, uy tín
Thứ năm - 30/10/2025 09:51
Sở hữu một không gian thẩm mỹ viện sang trọng, tinh tế không chỉ giúp khẳng định thương hiệu mà còn tạo ấn tượng mạnh với khách hàng ngay từ lần đầu tiên. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế thi công nội thất chuyên nghiệp, Nội Thất Điểm Nhấn đã trở thành đối tác tin cậy của hàng trăm chủ đầu tư, kiến tạo - hoàn thiện hàng trăm dự án thiết kế thẩm mỹ viện chuẩn xu hướng và tối ưu trải nghiệm khách hàng.
Mogi.vn - Minh bạch giá nhà đất, kiến tạo niềm tin cho thị trường bất động sản
Thứ tư - 29/10/2025 09:23
Thị trường bất động sản Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ sau thời gian dài trầm lắng. Từ giữa năm 2024, lượng giao dịch và nhu cầu tìm mua nhà ở, đất nền đã có tín hiệu phục hồi, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Bình Dương hay Đà Nẵng. Tuy nhiên, song hành với đà hồi phục là một vấn đề cố hữu: sự thiếu minh bạch về giá nhà đất khiến người mua và người bán đều khó xác định giá trị thực.
Xem kết quả, tra cứu xổ số miền Trung dễ dàng trong kỷ nguyên số với xosomientrung.net
Thứ hai - 27/10/2025 13:43
Không chỉ là một trang xem kết quả, xosomientrung.net đang trở thành điểm đến quen thuộc cho những ai yêu thích trò chơi may mắn truyền thống nhưng muốn trải nghiệm theo cách hiện đại hơn.
So sánh iPhone 17 Pro vs Apple iPhone 17 Pro Max, chi tiết nhất cấu hình máy
Thứ bảy - 25/10/2025 15:31
So sánh iPhone 17 Pro vs Apple iPhone 17 Pro Max đang là chủ đề thu hút sự quan tâm lớn từ người dùng yêu công nghệ. Hai mẫu máy thuộc dòng iPhone cao cấp của Apple nhưng lại khác biệt rõ ở trải nghiệm sử dụng. Cùng tìm hiểu chi tiết để chọn được chiếc iPhone 17 đáng mua ngay trong bài viết này!
Vì sao hàng loạt tập đoàn lớn chọn Đồng Phục HP để may đồng phục?
Thứ sáu - 24/10/2025 15:00
Trong bối cảnh doanh nghiệp Việt ngày càng chú trọng xây dựng hình ảnh thương hiệu, áo đồng phục công ty đã trở thành công cụ quan trọng để thể hiện sự chuyên nghiệp và gắn kết nội bộ. Việc nhiều tập đoàn lớn lựa chọn Đồng Phục HP cho nhu cầu may đồng phục đã phản ánh những lợi thế nổi bật mà thương hiệu này gây dựng trong gần 15 năm phát triển.
So sánh iPhone 17 thường vs 17 Pro Max 256GB - xem giá chi tiết
Thứ sáu - 24/10/2025 11:51
iPhone 17 thường vs 17 Pro Max 256GB dễ dàng thu hút nhiều sự chú ý của người dùng yêu công nghệ khi vừa được Apple cho ra mắt thời gian vừa rồi. Hai model khác biệt rõ ở thiết kế, hiệu năng và mức giá. Bài viết dưới này sẽ giúp người dùng hiểu chi tiết để chọn phiên bản phù hợp nhu cầu sử dụng.